Cải Cách Giáo Dục 4.0 (P.1)

Giáo dục. Giáo dục. Giáo dục. Trong top những chủ đề hay được đem ra phàn nàn nhất thì giáo dục không đứng nhất thì cũng nhì. Rất nhiều người chê nền giáo dục Việt Nam nhưng công bằng mà nói thì nước nào cũng vậy, đều có người bitch cả. Mặc dù bitch về giáo dục là điều mình thích (và thường xuyên) làm, bài viết này sẽ không đi theo hướng đó. Hôm nay, mình muốn thử sức sửa lại hệ thống giáo dục, không chỉ của Việt Nam, mà là của cả thế giới!

Hình ảnh chỉ mang tính chất minh họa cho sự vui vẻ không có thật.

Bài này hơi dài nên mình sẽ chia thành 2 phần:

- Part 1: Lý do nền giáo dục hiện tại không còn phù hợp

- Part 2: Phương án thay đổi

Trước khi sửa cái gì đó thì ta phải biết rõ nguồn gốc của sự sai lầm. Mặc dù con người đã học tập và dạy dỗ nhau từ thời tối cổ, nền giáo dục chính thống như các bạn thấy bây giờ chỉ mới xuất hiện vào khoảng 200 năm trước, vào thời công nghiệp hoá.

Vào thế kỷ 19 ở Châu Âu, động cơ hơi nước ra đời kéo theo cuộc cách mạng công nghiệp. Nhà máy mọc lên như nấm, thay thế toàn bộ lao động nhỏ lẻ bằng những bộ máy với năng suất gấp trăm lần. Thu nhập của con người cũng từ đó tăng và nhà máy trở thành địa điểm làm việc lý tưởng của phần lớn dân số. Cơ bản thì công nhân nhà máy nó thông dụng như nhân viên văn phòng thế kỷ 21 vậy. Ba mẹ bạn mong bạn lớn lên sẽ thành công nhân nhà máy. Bạn muốn công việc ổn định? Nhà máy! Bạn muốn làm 1 việc hoài tới chết? Chắc chắn nhà máy!

Mặc dù công việc nhàm chán, khả năng ổn định tài chính lại rất hấp dẫn với con người, y như văn phòng thời nay.

Thách thức bấy giờ của chủ nhà máy không hẳn là số lượng lao động, mà là chất lượng. Nông dân hay những thợ thủ công nhỏ lẻ thật sự không đủ khả năng làm việc tại nhà máy. Trình độ dân trí, tính kỷ luật và tinh thần trách nhiệm đều khá thấp so với yêu cầu. Nhà máy thì lại thường sản xuất dây chuyền, chậm 1 khâu sẽ dẫn đến đình trệ những khâu khác. Họ cần nhân công có trình độ tương đương nhau. Từ đó, trường học ra đời. Các bạn nghĩ thử xem, những thứ bạn học ở trường là những thứ mà nhà máy mong muốn nhất:

- Dân trí: cơ bản là biết chữ, biết chữ sẽ mở ra nhiều thứ hơn.

- Kỷ luật: bạn đi học đúng giờ, ngồi đúng chỗ được chỉ định, ăn trưa khi nghe tiếng chuông và im lặng cho tới khi giáo viên cho phép nói.

- Trách nhiệm: bạn cần làm đủ bài tập và bài kiểm tra nếu không muốn bị ăn đòn từ thầy cô hoặc ba mẹ (hoặc cả 2)

- Trình độ: Thành quả của bạn được do lường trên thang điểm từ 0-10 bất kể môn học. Dù bạn có là Einstein thì điểm toán cũng không thể hơn 10. Trường học đào tạo ra những con người có "trình độ" ngang nhau và có thể sản xuất ra một số lượng lớn.

Mini game: Tìm điểm khác nhau.

Đúng vậy, chính chủ nhà máy là những người đã lobby để xây dựng nên nền giáo dục hiện đại. Nói tới đây chắc bạn đã nhìn ra vấn đề. Xã hội đã tiến hóa, nhu cầu lao động đã khác nhưng hệ thống giáo dục vẫn như cũ. Chúng ta đang dùng cách dạy học của thời máy móc chạy bằng hơi nước để dạy cho thế hệ giải quyết 90% công việc bằng laptop với smartphone. “Lạc hậu” quả thật là một nhận xét chính xác… Ít nhất cũng lạc đâu được 200 năm rồi…

Vậy nhu cầu của thời hiện đại là gì? Đó chính là cơ hội để tự do sáng tạo. Phần 2 mình sẽ nhấn mạnh vào 3 ý này, cơ hội, tự do và sáng tạo để đưa ra phương án thay đổi phù hợp nhất.

Quanny Nguyen

#giaoduc #part1 #my2cents