Sự Vô Lý Của Nhân Loại #1

Con người là loài vật thông minh nhất hành tinh, và song song đó, không kém phần khó hiểu. Xã hội có nhiều luật lệ, chuẩn mực nhưng không thể tránh khỏi sự hỗn loạn (ý kiến) khi những sự kiện lớn xảy ra. Sự kiện mình muốn dùng làm ví dụ chính là vụ vượt biên 39 người. 

Vào ngày 23/10/2019, 39 xác chết được tìm thấy trong thùng xe container tại nước Anh. Đây là những công dân Việt Nam vượt biên sang nước ngoài và điều thú vị là 39 người đó đều đến từ 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. Chính quyền Anh đã nhanh chóng liên hệ với chính phủ và gia đình để đưa xác/tro của những người này về quê hương vào cuối tháng 11. Sự kiện nhanh chóng trở thành tâm điểm bàn luận trên mạng xã hội và các trang tin tức khắp cả nước; vô tình chung làm sáng tỏ bản chất khó hiểu của con người. 

Thích phân biệt nhưng không thích bị phân biệt

Con người rất thích phân chia, tách biệt mọi thứ - có tới 2 bộ đơn vị đo lường (cm vs inch), 4 loại P trong marketing, 8 loại giới tính, 12000 loài kiến với những đặc điểm khác nhau không thể nhìn được bằng mắt thường. Các nhà khoa học hay sinh vật học tin rằng sự phân chia này là cần thiết vì mỗi loại kiến khác nhau có những đặc điểm khác nhau đáng kể.  Nhưng con người lại khác! Con người chỉ muốn mình đơn giản là con người... Bất cứ khi nào các yếu tố vùng miền (ở Việt Nam) hay sắc tộc (ở nước ngoài) hay tôn giáo hay giới tính được đem ra để so sánh/phân tích, bạn ngay lập tức bị phản ứng dữ dội - mặc dù sự khác nhau đó thật sự đáng kể. 

Nếu bạn bị 1 tỉnh ghét, ok chưa biết, nhưng nếu bạn bị 60 tỉnh ghét thì nên xem lại lý do,

Mặc dù 39 người đó đến từ 1 tỉnh duy nhất, mọi người vẫn không muốn công nhận tỉnh đó có vấn đề. Trái lại, hình ảnh Việt Nam ngày càng xấu đi trong mắt của những nước khác. Điển hình là sức ảnh hưởng của visa Việt Nam đã rớt xuống hạng 101 sau vụ scandal này, đứng gần ngang hàng với những nước như Pakistan hoặc Triều Tiên. Nói cách khác, con người rất thích phân biệt, nhưng lại không chịu để bản thân bị phân biệt. 

Chống lại logic của tự nhiên

Mặc dù lý thuyết về cung cầu chỉ mới được khơi dậy từ năm 1890, dân lái buôn đã dùng nó một cách tự nhiên từ thời chưa có tiền mặt. Khi nguồn cung dư thừa thì sản phẩm sẽ mất giá và khi nhu cầu tăng cao thì tự khắc món đồ sẽ mắc hơn. Sự tuyệt chủng khiến sừng tê, ngà voi, xương cọp ngày càng mắc hơn trong khi trái cây bị Trung Quốc từ chối nhập ngày càng xuống giá... Thay vì tôn thờ cơ chế đơn giản đã xây dựng nên xã hội ngày nay, con người lại quyết định đặt ra một ngoại lệ: mạng người là quan trọng nhất. 

Shiba ở Nhật có giá khoảng 10tr trong khi chú Shiba ở Việt Nam có giá không dưới 40tr.

Việc này đang dẫn tới nhiều hệ lụy: thiếu tài nguyên, thiếu thực phẩm, ô nhiễm... Đồng loại thương yêu, che chở nhau cũng là điều hiển nhiên nhưng tới mức không phân biệt đúng sai, tốt xấu thì thật vô lý! 39 người vượt biên phạm luật quốc tế nhưng thôi "Họ cũng là con người mà". Phải chăng vì hèn nhát trước một viễn cảnh tương tự có thể sẽ xảy đến với mình và sự yếu đuối chờ đợi sự cảm thông và giúp đỡ từ người khác đã lấn át lý trí của con người...

Ba phải/không hiểu chính concept mình đặt ra

Chết là hết không chỉ là 1 sự thật bất di bất dịch mà nó còn được dùng như 1 lời xóa tội ngọt ngào. "Uh thôi nó chết rồi, bỏ qua đi". Trên mạng, bạn có thể thấy khá nhiều người dùng luận điểm này để bênh vực 39 người vượt biên. Điều lạ lùng là những người lên tiếng bênh vực 39 người lại chính là những người muốn gia đình có thể đưa xác nạn nhân về nước.

Chết là hết tại sao phải tốn cả thêm chục triệu để mang những cái xác về? Chết là hết tại sao phải chôn cất đúng quê cha đất tổ mới ok? Tại sao phải có đám ma hoành tráng trống kèn inh ỏi ảnh hưởng hàng xóm láng giềng - những người còn sống và thật sự cần ngủ? Nếu lấy lý do phong tục tập quán hay truyền thống hay đó là những gì người chết muốn thì con người vô lý hơn mình tưởng. 

Đám ma chỉ là 1 cớ khác để nhậu...

Theo cá nhân, mình không ủng hộ cũng chẳng phản đối về việc 39 người vượt biên bất thành. Việc họ chấp nhận rủi ro để đạt được một cuộc sống tốt đẹp hơn không đúng cũng chẳng sai. Điều làm mình ngứa ngáy không phải là vấn đề, mà (như mọi khi) những bàn tán vớ vẩn xoay quanh vấn đề đó. Nhìn đi nhìn lại thì bài này cũng là 1 bàn tán vớ vẩn nhỉ...

Quanny Nguyen